Ziemniaki są podstawą polskiej kuchni. Wielu naszych rodaków po prostu nie wyobraża sobie obiadu bez porządnej porcji tego lubianego warzywa! Jednak jego wielbiciele nie są skazani jedynie na jego oklepaną wersję gotowaną w wodzie. Ten prosty produkt daje niemal nieograniczone pole do popisu – można z niego przygotować wiele bardzo różnorodnych dań! Jakie przepisy powinien znać każdy entuzjasta ziemniaków?

Wyniki badania przeprowadzonego na potrzeby kampanii „Ziemniaki czy kartofle? Wybierz, smakuj i jedz” są jednoznaczne – prawie 70% naszych rodaków lubi to popularne warzywo. Statystyczny Polak zjada ok. 100 kg ziemniaków rocznie! Co ciekawe, najczęściej jadamy je w najprostszej, tradycyjnej formie. Ponad 85% badanych deklaruje, że spożywa głównie ziemniaki z wody. Oczywiście, nie ma w tym niczego złego, jednak przynajmniej raz na jakiś czas warto urozmaicić swój codzienny jadłospis. Zwłaszcza, że korzyści z jedzenia ziemniaków są ogromne: dostarczają nam lizyny (czyli aminokwasu, którego nasze organizmy nie potrafią wytworzyć samodzielnie), potasu, błonnika i cennych witamin. W dodatku po prostu świetnie smakują! Jakie potrawy można przyrządzić z popularnych kartofli?

Kilka inspiracji

Kopytka

Składniki:

• 500 g ziemniaków,
• 100 g mąki,
• jajko,
• sól.

Ziemniaki myjemy, obieramy i kroimy w kostkę. Zalewamy wodą, solimy i gotujemy do miękkości. Odcedzamy i rozgniatamy na puree. Studzimy. Zimne ziemniaki zagniatamy z mąką, jajkiem i solą (jeśli ciasto nie ma odpowiedniej konsystencji, można dodać trochę więcej mąki, ale należy pamiętać, że im jest jej mniej, tym kopytka są delikatniejsze). Gotujemy wodę z solą w dużym garnku. Ciasto dzielimy na części, z każdej formujemy wałeczek i kroimy ukośnie na mniejsze kawałki. Tak przygotowane kopytka wrzucamy do gotującej się wody i gotujemy przez ok. 4 min (od momentu wypłynięcia kopytek na powierzchnię). Wyławiamy za pomocą łyżki cedzakowej.

Kluski śląskie

Składniki:

• 1 kg ziemniaków,
• 250 g mąki ziemniaczanej,
• jajko,
• sól.

Ziemniaki obieramy, kroimy, gotujemy i rozgniatamy na puree. Po ostudzeniu dodajemy mąkę, jajko, solimy i wyrabiamy gładkie ciasto. Formujemy kulki wielkości orzecha włoskiego, w środku robiąc palcem charakterystyczne wgłębienie. Gotujemy w osolonej wodzie przez ok. 2 min od momentu wypłynięcia klusek na powierzchnię. Wyjmujemy łyżką cedzakową.

Knedle ze śliwkami

Składniki:

• 500 g ziemniaków,
• ok. 100-150 g mąki,
• jajko,
• sól,
• 250 g śliwek węgierek,
• cynamon,
• cukier puder.

Ziemniaki myjemy, obieramy, kroimy i gotujemy w osolonej wodzie. Odcedzamy, dokładnie rozgniatamy i studzimy. Śliwki myjemy i usuwamy pestki. Do tak powstałego, pustego środka owoców wsypujemy po szczypcie cynamonu i ¼ łyżeczki cukru. Ziemniaki mieszamy z mąką, jajkiem i odrobiną soli, zagniatając jednolite ciasto. Oprószamy ręce mąką i formujemy kulki wielkości orzecha włoskiego, a następnie rozpłaszczamy na cienki placuszek. Na środku umieszczamy śliwkę, zlepiamy brzegi i formujemy kulkę. Gotujemy w osolonej wodzie przez ok. 5 min od czasu, gdy knedle wypłyną na powierzchnię. Wyławiamy łyżką cedzakową. Podawać z bułką tartą zrumienioną na patelni z masłem lub/i śmietaną z cukrem.

Placki ziemniaczane

Składniki:

• 500 g ziemniaków,
• 1/2 łyżki mąki pszennej,
• 1/4 cebuli,
• jajko,
• sól,
• olej,

Ziemniaki obieramy, myjemy i ścieramy na tarce o małych oczkach. Zostawiamy je w płaskiej misce (nie mieszamy), delikatnie przechylamy. Po 5 min odlewamy zebrany w ten sposób sok, pod koniec odciskając ziemniaki dłonią. Mieszamy z mąką, cebulą startą na tarce o drobnych oczkach, jajkiem i dwiema szczyptami soli. Rozgrzewamy olej na patelni i nakładamy po 1 pełnej łyżce masy ziemniaczanej, formując cienkie placki. Każdy z nich smażymy na średnim ogniu przez ok. 2-3 min, a następnie przewracamy na drugą stronę i powtarzamy czynność. Odkładamy na talerz wyłożony ręcznikami papierowymi, by odsączyć nadmiar tłuszczu. Podajemy na ciepło.

Kluski leniwe

Składniki:

• 400 g twarogu półtłustego,
• 4-5 ziemniaków,
• 2 jajka,
• 150 g mąki pszennej,
• 2 łyżki mąki ziemniaczanej,
• szczypta soli.

Ziemniaki obieramy, myjemy, kroimy i gotujemy do miękkości, a następnie jeszcze gorące przeciskamy przez praskę i studzimy. Twaróg rozgniatamy widelcem, dodajemy pozostałe składniki i zagniatamy. Z mniejszych porcji ciasta formujemy wałeczki i kroimy ukośnie. Tak powstałe kluski wrzucamy na osolony wrzątek i gotujemy do momentu wypłynięcia na wierzch. Podajemy z bułką tartą zrumienioną na patelni z masłem i cukrem.

Ziemniaki gratin

Składniki:

• 1 kg ziemniaków,
• 250 ml śmietanki 30%,
• ząbek czosnku,
• 1/2 łyżeczki masła,
• 125 g tartego sera (np. cheddar lub gruyere).

Piekarnik rozgrzewamy do temperatury 200 stopni. Żaroodporną formę o wymiarach ok. 12×22 cm nacieramy przekrojonym na pół ząbkiem czosnku oraz masłem. Ziemniaki obieramy i kroimy na bardzo cienkie plasterki o grubości ok. 1-2 mm. Układamy warstwę ziemniaków na dnie formy (plasterki powinny zachodzić na siebie na ok. 1 cm), solimy i w ten sam sposób układamy kolejne warstwy. Całość zalewamy śmietanką, przykrywamy naczynie folią aluminiową lub pokrywką i pieczemy przez ok. 1 h. Następnie ostrożnie zdejmujemy pokrywkę, posypujemy zapiekankę serem i zapiekamy bez przykrycia przez kolejne 15 min.

Pyzy

Składniki:

• 1 kg ziemniaków,
• 2-3 łyżki mąki ziemniaczanej,
• jajko,
• sól.

Ziemniaki obieramy. Połowę gotujemy w osolonej wodzie do miękkości, przeciskamy przez praskę i studzimy. Drugą połowę ścieramy na tarce o małych oczkach. Odciskamy z nadmiaru płynu i dodajemy do ugotowanych ziemniaków. Dodajemy mąkę, jajko i odrobinę soli, a następnie mieszamy. Z tak powstałego ciasta formujemy kulki, wkładamy je do gotującej się, osolonej wody i gotujemy przez ok. 10 min na małym ogniu, co chwilę delikatnie mieszając. Wyławiamy łyżką cedzakową. Podajemy ze skwarkami lub/i smażoną cebulką.